Hypotheek niet kunnen betalen; hoe omgaan met hypotheekachterstand?

Een rekening vergeten te betalen kan iedereen gebeuren. Ook hebben de meeste mensen weleens aan aanmaning gehad. Maar wat nou als je de hypotheek niet kunt betalen en een hypotheekachterstand opbouwt? In dat geval is het belangrijk dat je zo snel mogelijk actie onderneemt. Wat er gebeurt als je actie onderneemt én wat er gebeurt als je geen actie onderneemt, lees je in dit artikel.

Oorzaak van je hypotheek niet kunnen betalen

Het niet kunnen betalen van je hypotheek is vervelend. Zeker als je er zelf weinig aan kunt doen. Er zijn namelijk vaak goede redenen waarom je niet aan de betalingsverplichting kunt voldoen. Bijvoorbeeld omdat je relatie is verbroken, ziek thuis komt te zitten of je baan verliest.

• 15 tips om te besparen op je hypotheek

Al die situaties zijn vervelend, maar over het algemeen wel tijdelijk. Je vindt wellicht binnen een jaar weer een partner, je wordt beter of je krijgt een nieuwe baan. Maar uiteraard kunnen al deze oorzaken ook een wat meer permanente aard hebben. In dat geval is het belangrijk om te kijken naar de mogelijkheden. Hieronder zie je bijvoorbeeld wat je als eerst kunt checken wanneer je relatie verbreekt.

Relatiebreuk

• 8 tips om goedkoop te scheiden

Bij een relatiebreuk is het belangrijk om te bepalen of er iemand in het huis blijft wonen. Als het goed is staat hier iets over geschreven in het samenlevingscontract of de huwelijkse voorwaarden. Als er bepaald is wie er in het huis blijft wonen, moet er door de bank een hypotheekcheck gedaan worden, om te bepalen of je in staat bent om de woninglasten in je eentje te voldoen. Is het voor geen van beide mogelijk? Dan wordt vaak overgegaan tot het verkopen van het huis.

Welke stappen kun je zetten als je de hypotheek niet kunt betalen?

Kun je de hypotheek niet betalen of sta je op het punt om een achterstand op te bouwen en zoek je oplossingen? Hieronder zie je de mogelijkheden die je hebt, met de daarbij bijbehorende risico’s en nadelen. Zo kun je er hopelijk op tijd voor zorgen dat er niet nog meer financiële problemen ontstaan.

1. Contact opnemen met de bank

De allereerste stap die je moet zetten is contact opnemen met de bank waar je de hypotheek hebt afgesloten. Dit is ook de belangrijkste stap die je kunt zetten. Zodra jij de eerste stap zet, vóórdat je een betalingsachterstand hebt, kan de bank namelijk nog heel makkelijk meebewegen en mee zoeken naar oplossingen. Doe dus vooral niet wat veel mensen wél doen; het niet openen van brieven, de telefoon niet meer opnemen en hopen dat het vanzelf over gaat. Want niets gaat zomaar vanzelf over.

Gelukkig hoef je niet direct bang te zijn voor de bank. Een bank heeft namelijk vaak pas echt problemen met je wanneer je drie maanden achter elkaar je hypotheek niet hebt betaald zonder contact op te nemen. Wanneer je ervoor zorgt dat je ruim voor die tijd aanklopt, is de bank nog gewoon in staat om je te helpen.

2. Betalingsregeling afspreken

Wanneer je contact hebt gezocht met de bank, gaan jullie samen kijken naar een oplossing. Vaak komt er dan een betalingsregeling aan te pas. Dit is een regeling die bepaalt dat jij het verschuldigde bedrag in termijnen kunt terugbetalen. Stel dat je twee maanden de hypotheek van 800 euro niet kon betalen. Je hebt in dat geval dus 1.600 euro extra schuld bij de bank.

Zij zeggen dan dat je dit bedrag binnen 6 termijnen moet terugbetalen, zonder de opvolgende termijnen te missen. De eerstvolgende maand moet je dus € 800,- + € 266,- (€ 1.600/6)  betalen. Wanneer je ook met een betalingsregeling het geld niet kunt terugbetalen wordt er een andere regeling met je getroffen.

3. Hypotheek aanpassen

• 15 tips om te besparen op je hypotheek

Een aangepaste regeling kan ook een aanpassing van de hypotheek tot gevolg hebben. Stel dat je al tien jaar afbetaalt en nog zo’n 20 jaar moet. De bank kan dan ook voorstellen om de looptijd van de hypotheek opnieuw 30 jaar te maken. Op die manier wordt het gehele resterende bedrag van je hypotheek namelijk verdeeld over 10 jaar extra.

Stel dat je nog 192.000 euro moet afbetalen met een looptijd van 20 jaar. Dat gaat om 800 euro per maand. Wanneer je die 192.000 euro verdeelt over 30 jaar, dan wordt je maandbedrag ineens ca. 533 euro. Een vermindering van 267 euro per maand. Uiteindelijk betaal je wel iets meer rente, maar de maandlasten gaan hierdoor wel een groot stuk naar beneden. En dat kan net genoeg zijn om de hypotheek gewoon te kunnen betalen.

Rentepauze

Een andere methode is om een rentepauze in te lassen. Dit is wanneer de bank tijdelijk de heffing van rente achterwege laat. Daardoor betaal je dus een lager maandbedrag aan je hypotheek, waardoor je de tijd hebt om je financiële problemen op te lossen. Deze rentepauze is natuurlijk alleen maar tijdelijk en je moet de rente later ook gewoon nog terugbetalen aan de bank.

4. Budgetcoach / job coach

• Budgetcoach; wat is het en hoe kan deze jou helpen?

Ben je in de problemen gekomen omdat je niet goed kunt omgaan met geld, of mis je het overzicht in je eigen financiën? In dat geval kan een budgetcoach uitkomst bieden. Dit is iemand die samen met jou gaat kijken naar je huidige uitgavenpatroon, je inkomstenstroom en alles wat er van je inkomen overblijft. Vervolgens kun je samen met de budgetcoach een budget opstellen waar je je aan moet houden. Dit kan ervoor zorgen dat je genoeg inzicht krijgt in je eigen financiën en daardoor de hypotheek weer kunt betalen.

Een andere optie is de job coach, die jou helpt met het zoeken naar werk. Kun je de hypotheek niet meer betalen omdat je zonder werkt zit? De job coach helpt jou aan belangrijke informatie en zorgt ervoor dat jij zo snel mogelijk weer aan de slag kunt om geld te verdienen.

5. Schuldhulpverlening

• 11 tips om uit de schulden te komen

Heb je alle bovenstaande stappen doorlopen, dan kan er uiteindelijk schuldhulpverlening aan te pas komen. Dat betekent dat je wordt bijgestaan door specialisten in schulden. Zij zorgen er dan voor dat jouw financiën beheerd gaan worden. Je krijgt dan ook zakgeld van je eigen inkomsten en je moet zoveel mogelijk geld opzij leggen om de schulden af te betalen.

Dit proces wordt door veel mensen vaak gezien als vervelend, omdat je hier de controle kwijtraakt over je eigen persoonlijke leven. Iemand die in de schuldhulpverlening zit zal je dus altijd aanraden om dit traject zoveel mogelijk te voorkomen.

6. Gedwongen verkoop

Wanneer je een permanente betalingsachterstand opbouwt, zonder dat er in de nabije toekomst zicht is op verbetering, kan de bank je dwingen om het huis te verkopen. Dit kan je zelf doen, waarbij je vaak nog het meeste geld ontvangt voor de verkoop. Maar soms is de betalingsachterstand zo hoog, dat de bank het huis direct wil verkopen om een grotere betalingsachterstand te voorkomen. In dat geval wordt er een veiling gehouden, waarbij jouw huis wordt verkocht aan de hoogste bieder.

Minder waarde op een veiling

Helaas zijn er bij dit soort veilingen veel mensen aanwezig die het huis voor een koopje op de kop willen tikken. Je hebt daardoor de kans dat het huis voor 20% minder dan de marktwaarde wordt verkocht. Is jouw huis voor 100% gefinancierd door de bank, dan ontvangen zij dus maar 80% van de gehele hypotheek bij die verkoop. Helaas moet je dan alsnog de resterende 20% betalen, ook al zit je op dat moment al in de schulden.

Het is dus aan te raden om het nooit zóver te laten komen dat je eigen woning geveild moet worden. Verkoop het huis desnoods zelf wanneer je ziet dat je betalingsachterstanden alleen nog maar verder gaan oplopen. In dat geval heb je de kans dat de waardestijging van je huis heeft gezorgd dat je al je betalingsachterstanden hebt voldaan. Er is ook nog een andere mogelijkheid om die 20% restschuld te voldoen. Dat is wanneer je een NHG hypotheek hebt afgesloten.

Betalingsachterstand met NHG-Hypotheek

Een betalingsachterstand met NHG is nog steeds vervelend. De NHG lost namelijk jouw probleem met de betalingsachterstand niet op. Er zijn wel twee moment waarop je de NHG om hulp kunt vragen. In dat geval kunnen ze jou bijstaan om ervoor te zorgen dat je problemen niet nóg groter worden. Hieronder zie je welke momenten dat zijn.

Betalingsachterstand

Wanneer je een betalingsachterstand hebt bij de bank, kan de NHG jou extra geld lenen om die situatie te overbruggen en geen problemen te creëren met de bank. Uiteraard kun je alsnog een verzoek indienen bij de bank om bepaalde betalingen in termijnen te voldoen, maar ook de NHG kan dus nog extra geld inleggen om een dip in je saldo te verhelpen. Het geld wat je leent van de NHG moet je uiteraard weer terugbetalen. Ook leent de NHG alleen geld wanneer het een situatie is waarin duidelijk is dat het tijdelijk is.

Restschuld

Zoals je bij stap 6 hierboven zag, zijn er verschillende problemen wanneer je je huis moet verkopen. Als eerst raak je natuurlijk je huis kwijt, wat op zichzelf al een zeer nare ervaring is. Maar daarnaast heb je nog andere problemen, zeker wanneer de woning via een veiling is verkocht. Dan heb je waarschijnlijk een flinke restschuld, omdat de verkoopprijs niet de gehele hypotheek kon dekken.

De NHG biedt hier ook een helpende hand. Want wanneer jouw restschuld is ontstaan door een situatie waar je zelf niets aan kon doen, dan wordt de restschuld kwijtgescholden. Dit soort situaties kunnen bijvoorbeeld werkloosheid of ziekte zijn, maar ook een relatiebreuk met je partner. Let er wel op dat de NHG niet zomaar de gehele restschuld voor je betaalt. Je zal wel moeten aantonen dat jouw situatie niet zomaar voorkomen had kunnen worden.

BKR-registratie bij gemiste termijnen

Het komt weleens voor. Je kan een factuur of automatisch incasso niet voldoen. In principe is dat geen probleem. Maar wanneer je enkele maanden niet in staat bent om je hypotheek te betalen, kunnen er wel problemen optreden. Een bank is namelijk wettelijk verplicht om jou aan te melden bij het BKR (Stichting Bureau Krediet Registratie). Dit is een stichting die bijhoudt welke leningen Nederlanders hebben. Deze database wordt door verschillende bedrijven gebruikt om te zien of jij betrouwbaar bent. Met andere woorden, zij kunnen zien of jij betalingsachterstanden hebt, of hebt gehad.

3 gemiste termijnen

Na 3 gemiste termijnen en herhaalde betalingsverzoeken van de bank zijn zij verplicht om jou te registreren bij de BKR. Je krijgt op dat moment een negatieve BKR-registratie. Een BKR-registratie is op zich namelijk niet erg, zolang je alles betaalt. De negatieve BKR-registratie kan ervoor zorgen dat toekomstige aanbieders van leningen – bijvoorbeeld hypotheekverstrekkers of aanbieders van dure abonnementen – zien dat jij een wanbetaler bent. Helaas kunnen dit soort partijen tot ca. 5 jaar na het afbetalen van de lening zien dat jij een betalingsachterstand hebt gehad en wanneer.

En aangezien de hypotheek voor zo’n 20 tot 30 jaar loopt, zal bij het BKR dus voor 25 tot 35 jaar in het systeem staan dat jij een deel van de lening niet op tijd hebt afbetaald. Dat kan dus zorgen dat toekomstige hypotheken geweigerd gaan worden. Zorg er dus altijd voor dat je NHG afsluit of op een andere manier zorgt voor geld om minder dan drie betalingen te missen. Anders kunnen die betalingsachterstanden je nog heel lang achtervolgen.

Zoals je ziet heb je verschillende stappen die je kunt zetten om de betalingsachterstand recht te trekken. De allerbelangrijkste stap is om contact op te nemen met je hypotheekverstrekker. Zodra jij de eerste stap zet, zien ze dat je bereid bent om aan een oplossing te werken. Je hebt dan een grote kans dat er nieuwe mogelijkheden worden geboden die bij jouw nieuwe situatie passen.

Dit artikel is geschreven door Martijn Troch

Zelfstandig ondernemer bij Martijn Troch | Communicatie en Organisatie

LinkedIn